توسعه یافتگی ژاپن؛ زمینه های تاریخی- اجتماعی تکوین مفهوم «وظیفه» در دورۀ اِدو

نویسندگان

علی گل محمدی

ماکوتو هاچی اوشی

چکیده

«زمان»، با «شرایط و تحولات» پیوند عمیق دارد. از همین رو چه بسا دو پدیده یا فرایند به طور «هم زمان» آغاز شوند، اما شرائط تاریخی و فرهنگی، سیر و سرنوشت تحولات یکی را متفاوت از دیگری کند. حکایت توسعه یافتگی در دو کشور ایران و ژاپن نیز از همین قرار است. عموماً مواجهه ایران و ژاپن با غرب در قرن نوزدهم را سرآغاز فرایند توسعه و نوسازی در این کشورها می دانند. اما ژاپن بعد از گذشت یک دوره نسبتاً کوتاه ده ساله از زمان پذیرش شرایط تجارت تعرفه ای (1858)، با ورود ناوگان امریکا به این کشور تا تشکیل دولت مدرن با «بازگشت میجی» (1868) عملاً وارد مسیر نوسازی شد. بررسی آثار تاریخی و اندرزنامه ها که انعکاس دهنده شرایط روز جامعه در عصر قاجار است و نشان دهنده رفتارهای اجتماعی مردم آن دوره است، حکایت از نبود عناصر کلیدی و حیاتی برای توسعه است. هرچند شاید این رفتارها ریشه در گذشته های دورتر داشته باشد. می توان گفت هرچند جرقه آغاز گذار از یک جامعه سنتی به عصر مدرن به واسطه مواجهه با غرب زده شد، پیمودن موفقیت آمیز مسیر نوسازی، مرهون زمینه های مساعد برای پیمودن این راه مشکل بود. نهادینه شدن مقولاتی چون «وظیفه و مسئولیت پذیری در قبال وظایف محوله و نقش های اجتماعی اختصاص یافته به افراد»، در کشوری چون ژاپن، حرکت در این مسیر را تسهیل کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توسعه یافتگی ژاپن؛ زمینه‌های تاریخی-اجتماعی تکوین مفهوم «وظیفه» در دوره اِدو

Comprehending the reasons of Japanese success in rapid proceeding the modernization process entails an attempt to trace its historical background. Before the formation of Meiji modern state, Edo era as a mature traditional society at the threshold of transition to the modern age, from various aspects specifically the social one paved the way for the success of Japan`s modernization. Therefor...

متن کامل

جایگاه مفهوم فطرت در منازعات دینی-اجتماعی دورۀ پهلوی دوم

مفهوم فطرت پیش از دوران پهلویِ دوم، در کتاب‌ها و روزنامه‌های مذهبی، بسیار به ندرت به کار رفته است. اما بعد از شهریور 1320 و آغاز سلطنت محمدرضا شاه، استفاده از این مفهوم و نظریه‌پردازی دربارۀ آن، در مجلات و روزنامه‌هایی که نشر و تبلیغِ مسائل دینی را هدفِ خود قرار داده بودند، افزایش می‌یابد. فطرت، رفته رفته از سویی، به مفهومی کلیدی برای دفاع از دین در برابر مارکسیست‌ها یا دیگر منتقدانِ دین تبدیل می‌ش...

متن کامل

تحلیل سیر تحول تاریخی مفهوم عدالت اجتماعی در برنامه ‏های توسعه شهری ایران (۱۳۴۰-۱۳۹۰)

برای پاسخ به این پرسش که «چه نظریه‏ای از عدالت بیش تر مد نظر برنامه‏ریزان شهری در ایران بوده است و این نظریه در گذر زمان چه تغییراتی یافته است؟» در این مطالعه نخست نمونه‏هایی از کاربرد مفهوم عدالت در آثار برنامه‏ریزان شهری ایرانی و سپس سه طرح نمونه جامع شهری بازخوانی شد. یافته‏ها نشان می‏دهد بیش ترِ برنامه‏ریزان شهری ایران در دو تعریف «عدالت به مثابه برابری یک سان» و «عدالت به مثابه تأمین حداقل‏...

متن کامل

زمینه های اجتماعی و فرهنگی توسعه و اشاعه فوتبال زنان

توسعه فوتبال زنان یکی از مسائلی است که امروزه در سطح جهان بوده و فصل جدیدی را در جامعه شناسی به خود اختصاص داده است. هدف ما دراین پژوهش بررسی زمینه های فرهنگی و اجتماعی است که می تواند توسعه ورزش بانوان در کشورهای مختلف و بویژه توسعه ورزش فوتبال را در پی داشته باشد. برای بررسی این زمینه ها از متغیرهایی چون سطح سلامتی، توسعه استفاده از رسانه های جمعی، آموزش، دموکراسی و نیز توسعه انسانی استفاده ش...

متن کامل

مطالعۀ جامعه‌شناختی فرایند تکوین هویت حرفه‌ای در میان دانشجویان دورۀ دکترای علوم اجتماعی در ایران

هویت حرفه‌ای به فرایندی اشاره دارد که در طول سال‌های تحصیل فرد در دانشگاه به سؤال «من چه کسی هستم» پاسخ می‌دهد. دورۀ دکتری آخرین مرحلۀ شکل‌گیری این نوع هویت است که سهم بسزایی در مسیر حرفه‌ای شدن افراد دارد. مقالۀ حاضر به آزمون الگوی نظری تکوین هویت حرفه‌ای دانشجویان دورۀ دکترای علوم اجتماعی در ایران پرداخته است. نظریۀ مبنایی ودادهیر، صدیقیان بیدگلی، و جعفری (1396) عملیاتی‌سازی شده و پرسشنامۀ مز...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دین و ارتباطات

ناشر: دانشگاه امام صادق (ع)

ISSN

دوره 18

شماره 39 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023